"Grojcowianie" na Wawrzyńcowych Hudach

Amfiteatr w Ujsołach – Wawrzyńcowe Hudy 2008 w Ujsołach. Po raz pierwszy na tej scenie wystąpił Zespół Regionalny “Grojcowianie”.9 sierpnia - sobota - g. 16.00 VESELIN MASLEŠA z Banja Luki - BOŚNIA I HERCEGOWINAORIZABA-IRBAO z Orizaby - MEKSYKGROJCOWIANIE z WieprzaKONIAKÓW z KoniakowaMŁODE JUHASY z Ujsół

Zwyczaj palenia hud w noc poprzedzającą dzień św. Wawrzyńca wywodzi się z XVII w. Przypomina o epidemii cholery, która nawiedziła okolicę. Rozpalono wówczas ogromne ogniska i choroba ustała. Inni twierdzą że zwyczaj palenia hud najprawdopodobniej przywędrował w Beskidy aż z Bałkanów. Pali się je na pamiątkę męczeńskiej śmierci św. Wawrzyńca, który spłonął na stosie. Święty Wawrzyniec, diakon i męczennik chrześcijański z III w.

 Z jego życia znamy bardzo mało faktów. Prawdopodobnie pochodził z Hiszpanii. Tradycja mówi o jego męczeńskiej śmierci w Rzymie na via Tiburtiana na rozżarzonej do czerwoności kracie (ruszcie), która w ikonografii stanowi jego atrybut (kilka dni przed nim śmierć za wiarę, przez ścięcie, ponieść miał jego zwierzchnik, papierz Sykstus II, z 4 innymi diakonami). Przed śmiercią od Wawrzyńca, który zarządzał dobrami materialnym, zażądano wydania skarbów kościoła. Tradycja przekazuje, że Wawrzyniec zgromadził cała biedotę Rzymu oświadczając prześladowcom: "Oto są skarby Kościoła!". Niezwykłe okoliczności męczeństwa, sprawiły iż jego kult szybko się rozwijał już u schyłku starożytności. W średniowieczu był jednym z najpopularniejszych świętych. Kult św. Wawrzyńca upowszechniał się począwszy od IVw. Jeden z najdawniejszych formularzy liturgicznych, zwany sakramentarzem leoniańskim posiada kilkanaście różnych tekstów na uroczystość św. Wawrzyńca. Kult Wawrzyńca był bardzo popularny m.in. terenach państwa Krzyżackiego.  Patron  Wawrzyniec był czczony jako patron ubogich, piekarzy, kucharzy, bibliotekarzy. Uważano, że chroni od pożarów i pomaga w chorobach reumatycznych i w poparzeniach. Według legendy miał schodzić co piątek do czyśćca, by wybawić choćby jedną duszę. Św. Wawrzyniec jest patronem niektórych miast np. Wodzisławia Śląskiego.  Atrybuty  Przedstawiany jest w dalmatyce; najczęściej trzyma kratę (ruszt), na której był męczony i gałązkę palmy, jako symbol swego męczeństwa. Może też występować z ewangelią i krzyżem, a także z torebką na pieniądze, z której rozdawał je ubogim. Imię Wawrzyniec było stosunkowo często spotykane w Polsce. Jego odpowiednikiem w języku łacińskim jest imię Laurencjusz, którego żeńska odmiana – Laura stała się popularniejsza w Polsce. Na planie rusztu (kraty) św. Wawrzyńca zbudowany został przez Filipa II Eskurial. Jego imię nosi najważniejsza rzeka Ameryki oraz Zatoka świętego Wawrzyńca.